17 november. Bloemen voor Laura

Aan het einde van de middag gaat de zon langzaam onder. Het licht geeft de begraafplaats een bijzondere aanblik. De geluiden van piepende koolmeesjes en boomklevertjes die achter elkaar aanzitten en de stilte door de afwezigheid van de wind versterken de sfeer. Ook Laura 's graf wordt beschenen door de laagstaande zon die het zand en haar foto in een zachtere tint dan overdag kleuren.

Het is een dag na haar sterfdag. Als ik bij haar plek kom, zie ik dat er veel bloemen liggen. Ze zijn daar neergelegd door mensen die haar niet vergeten zijn. Behalve bloemen liggen er ook andere dingen. Een potje met kleine steentjes erin, waarop herinneringen aan Laura geschreven zijn en een lijstje met een tekst erop.

Ik bekijk alles en ik ben ontroerd door de liefde die uit al dit aandenken spreekt.

Zoveel bloemen voor mijn meisje en zoveel mooie herinneringen aan haar.
Het maakt me blij maar ook verdrietig.
Blij omdat Laura niet vergeten wordt, maar verdrietig omdat ik hier bij haar graf sta en er op deze manier aan haar gedacht moet worden.

12 November. Samen een jaar zonder Laura markeren..

s' Morgens in alle vroegte, als het nog maar net licht is, rijd ik naar de begraafplaats.  Het is een regenachtige ochtend, zoals er in de afgelopen tijd niet vaak was. Juist op de sterfdag van Laura regent het. Het past bij deze dag.

Ik ben daar een moment om stil te zijn bij het graf van mijn meisje, dat ik nu al een jaar lang moet missen. Daar wil ik de dag beginnen voordat we met elkaar naar Zwolle gaan, om deze dag op een speciale manier te gaan markeren.

We hebben met ons vieren een afspraak. Harrold, Wydo, Yvonne, ons nichtje, en ik. Al een aantal maanden zijn we bezig geweest met het voorbereiden en het bedenken van wat we willen en vandaag is de uitvoering ervan: We gaan ter herinnering aan Laura een tatoeage laten zetten.

s Middags ben ik weer thuis met mijn zus. Ik lees de post en de vele appjes en berichten die ik krijg. Wat zijn er veel mensen die met ons meeleven en aan ons denken. En wat doet me dat ontzettend goed. Dat er zoveel mensen aan ons denken geeft een warm gevoel. Het neemt het verdriet om Laura niet weg, maar als we het zonder moesten doen was allemaal het nog moeilijker.

Aan het einde van de dag zijn we allemaal

weer thuis. Alle vier hebben we een andere  versiering laten maken op onze arm, een zichtbare markering. We zijn er blij mee op een ingetogen manier.

Deze dag, een jaar nadat Laura stierf ging voorbij, het was een moeilijke dag om door te komen, maar zoals de jongens zeiden: Er was geen betere manier geweest dan dit vandaag te doen.

11 november. Ik denk aan die avond...

Het is de tweede zondag van november. Morgen is het de 12^e van de maand, de sterfdag van Laura.

12 November was vorig jaar op een zondag, en daarom voelt het vandaag al alsof het een jaar geleden is dat zij overleed. Eigenlijk zijn het twee dagen waarop ik er zo aan terug moet denken.

Vandaag zijn we thuis, maar morgen zijn we het eerste deel van de dag weg. We gaan de sterfdag van Laura op een bijzondere manier markeren.

Deze zondag is al een lastige dag om door te komen. De jongens zijn er allebei en mijn broer is er.

Als het uur waarop Laura overleed steeds dichterbij komt, wordt het stiller in huis en merk ik dat we allemaal terug denken aan hetzelfde tijdstip als vorig jaar.

Ik denk aan de plaats en de situatie waarin ze zich bevond. Hoe eenzaam ze zich gevoeld moet hebben en hoe wanhopig. Zó dat het haar het beste leek om er niet meer te zijn.

Ik denk aan die avond waarop de politie voor de deur stond, die ons het verschrikkelijkste vertelde wat ik ooit gehoord heb. En aan die afschuwelijke uren daarna in het ziekenhuis, waar ik mijn meisje zag, niet meer in leven...
Ik denk er aan dat we al een heel jaar zonder haar verder gingen, wat onvoorstelbaar is, maar toch waar. 

Ik loop een jaar later op deze zondag, op dezelfde tijd van haar overlijden op de begraafplaats.
De enige plek waar ik op dit moment wil zijn.
Ik sta bij haar graf, zoals ik het afgelopen hele jaar al zo vaak gestaan heb.
Daar breng ik bloemen.
Want meer kan ik eigenlijk niet doen.

9 november. Heimwee.

Heimwee naar Laura. Dat is wat ik voel. 

Het missen van haar voelt vaak aan als heimwee.
Heimwee met een gemene venijnige rand, die van bittere rouw.
Vaak is er de bitterheid van het missen, maar soms ook het zoete gemis in de mooie herinneringen aan haar lieve karakter en de mooie dingen die we meemaakten.

Heimwee dat soms versterkt wordt door wat ik om me heen zie, als ik niet naar beneden kijk, maar omhoog en om me heen.

Zo zijn er de laatste weken heel veel kleuren te zien buiten. De bladeren aan de bomen kleuren steeds verder in de tinten van de herfst. Het lijkt dit jaar intenser dan anders. Ik ben blij dat ik het op kan merken, ondanks mijn grote verdriet dat ik altijd voel, en ondanks het niet echt kunnen genieten van dingen, omdat het missen van Laura en het beseffen van haar dood zo overheersend aanwezig is.

Ook de hemel, zoals ik die kan zien, is vaak gevuld met kleur. Als de zon laag staat en bijna onder gaat, komen de mooiste kleuren tevoorschijn. Ik probeer ondanks alles ook hier naar te kijken en te bedenken wat het betekenen kan.

Het loopt tegen zonsondergang en ik kijk naar de lucht. De kleuren veranderen elke minuut, van blauw en geel naar oranje-roze. Soms zelfs groen en paars. Het is een prachtig gezicht en het roept de heimwee bij me op naar mijn meisje.

Ben jij daar Lau? Vraag ik me af. Daar in de hemel? Ben je ver weg of dichtbij?

Misschien dichterbij dan ik kan bedenken?
Ik wilde dat ik het wist, en dat ik je daar even kon zien.

Ik zie de kleuren aan de hemel, en heb heimwee.

Ik bedenk, dat als ik het hier al zo mooi vind, terwijl ik op de aarde ben, dat het daar voor mijn lieve Lau en voor mijn lieve Lennard zo oneindig veel mooier moet zijn.
Oneindig goed. Niet voor te stellen hoe, maar altijd mooier en beter dan wát ik ook bedenk.

En hoewel ik zo ontzettend mis en het heimwee zo groot is, ben ik blij voor hen.

7 november. Storm

Het is een rare week. De laatste van het hele jaar dat Laura hier niet meer is.

Een stille week is het. Niet omdat er geen mensen voor me zijn, maar een soort verstilling binnen in me, terwijl ik terug keer naar die week van vorig jaar, die ook stil was. Die hele laatste week heb ik Laura niet meer gezien.

Het was de stilte voor de storm die kwam. De storm van rouw en verlies. Van verdriet en bitter missen.
Storm in mijn leven, niet voor de eerste keer.

Ik heb veel mensen om me heen. Ze lopen met me mee in die storm, op allerlei manieren. Samen op gaan, soms een lang stuk, soms maar even. Maar al is het een klein stukje, het maakt dat ik die storm weer even kan trotseren, of gewoon kan laten razen en hem kan ondergaan.
Zó is het met het verdriet. Het is er en ik moet het laten gebeuren.

Moeilijke dagen zijn het. Ik heb er al lang tegenop gezien. De herinneringen dringen zich nu steeds meer aan me op, worden weer levendiger. Ik reconstrueer steeds weer die laatste dagen en dag.
Maar ook de tijd van het jaar, de kortere dagen, de lichtinval, de herfst met het vallende blad, geeft de sfeer van toen weer waardoor het terugbeleven nóg  intenser wordt.

Zwaar was het het, hele jaar. Omdat het verdriet om mijn lieve Laura zo groot is. En omdat het missen van haar niet minder is geworden.

Het is een donkere tijd. Zo voelt het vaak. Maar soms is er letterlijk licht aan de hemel waardoor ik toch kan zien dat God er is.
Vandaag aan het einde van de dag stond daar weer die mooie regenboog, als ik die zie weet ik dat God er is.

4 november. Voor het laatst bij me.

Het is zondag, een week voor de sterfdatum van Laura.
Vorig jaar op deze zondag, een week voordat ze stierf heb ik mijn meisje voor de laatste keer in leven gezien. Ik moet er vandaag steeds aan terug denken.
Ik voel de pijn en het heimwee van het missen.

Ik haalde haar die ochtend op uit de kliniek en samen met Wydo zijn we bij mijn moeder geweest. Ook zij en mijn broer zagen Laura die dag voor het laatst, terwijl ze nog leefde.
Als we het geweten hadden....

Laura hield zich daar bijzonder goed. Ze was in staat om belangstellend met mijn moeder te praten en even te helpen in de keuken. Maar weer op de terugweg in de auto merkte ik dat het bezoek haar erg had vermoeid. En dat ze zich enorm had ingespannen om zichzelf zoveel beter voor te doen dan dat ze zich voelde.

Het was de bedoeling dat ik Laura het volgende weekend weer zou opzoeken in de kliniek, maar dat heeft ze later die week afgezegd.
Zou ze het bewust hebben gedaan? Om afstand te scheppen?
Afstand die ze nodig had om haar plan uit te voeren? Ik zal het nooit zeker weten.

Ik denk terug aan die zondag. Toen ze voor het laatst bij me in de auto zat en ik haar bij het afscheid een knuffel gaf, zoals ik altijd deed als ik haar terug bracht. Ik probeerde haar nog maar een keer moed in te spreken. En hoop te laten zien voor de toekomst.
Niet wetende dat het de allerlaatste keer zou zijn dat ik mijn armen om haar heen had, haar hoorde praten, zag en voelde.

Ik dacht dat ik haar een week later weer zou zien.
Een week later... zag ik haar inderdaad. Niet zoals ik me had voorgesteld, maar op een bed, in een ziekenhuis en niet meer in leven.

Een afscheid zoals al die andere keren, maar toch ook niet.
Misschien wist zij dat het ons laatste afscheid was, misschien ook niet.
En ik? Had ik het maar geweten.... Dan was ons afscheid zo anders geweest....

2 november. Het is November.

Het is november. De maand waarin vorig jaar Laura plotseling overleed.
Al bijna een jaar lang ging de tijd verder zonder dat Laura er nog bij was.
Bijna een jaar waarin de seizoenen voorbij

kwamen en waarin verjaardagen en gedenkdagen zijn geweest. Kerst, Pasen,  koningsdag, winter, voorjaar en zomer.
Een jaar waarin de wereld doorging en mijn leven stil werd gezet.

Alles ging verder maar zonder Laura.
Elke dag was gevuld met het missen van haar, maar tegelijkertijd waren het lege dagen door datzelfde gemis.

Eén dag is er nog niet geweest: Het herdenken van de sterfdag van Laura. Die moet ik met de jongens dit jaar voor het eerst gaan invullen.

Deze  maand zal, nog meer dan anders, staan in het teken van gedenken, stilstaan bij en terug kijken naar wat er toen gebeurde en van het zoeken naar een goede manier om dat te doen.

Deze komende maand ben ik veel vrij. Ik heb al mijn resterende vakantie dagen opgenomen. Niet om vakantie te vieren maar om bewust de tijd te kunnen nemen en stil te staan bij het verlies.

Het is nodig om tijd te nemen, maar tegelijk is het een uitdaging om al die tijd op een goede manier in te vullen.
Niet te veel en niet te weinig doen.
Niet te veel en niet te weinig willen.
Niet te veel en niet te weinig afspreken.
Het is zoeken naar balans.

Aan het einde van de maand is ook de sterfdag van Lennard. Hoewel ik nog steeds vooral bezig ben met Laura, zal ook die dag zijn plek moeten krijgen en zal het de nodige ruimte in gaan nemen in mijn gedachten.

Ik heb nog geen idee hoe het allemaal moet. Het is zo onwaarschijnlijk veel, dat het leven bij de dag het beste lijkt. Om maar te laten komen wat komen moet. Want elke dag heeft, zeker ook deze maand, genoeg aan zichzelf.